Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ
Το Μουσείο Καποδίστρια – Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών αποτελεί το πρώτο και μοναδικό μουσείο στην Ελλάδα που είναι αφιερωμένο αποκλειστικά στη ζωή και το έργο του Ιωάννη Α. Καποδίστρια και λειτουργεί από το 1981. Στόχος του είναι να προσφέρει στον επισκέπτη ένα ταξίδι στην ιστορία της Κέρκυρας, της Ευρώπης και της νεότερης Ελλάδας, ακολουθώντας την πορεία της ζωής του πρώτου Κυβερνήτη του ελληνικού κράτους.
Η παλιά αγροτική κατοικία που στεγάζει το Μουσείο, ανήκε στην οικογένεια Καποδίστρια τουλάχιστον από τον 18ο αιώνα και μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες. Το 1979, η Μαρία Γεωργίου Καποδίστρια, κάνοντας μια κίνηση μεγάλης ευεργεσίας προς τον τόπο, τη δώρισε σε τρεις, ιστορικής σημασίας, πολιτιστικούς φορείς της Κέρκυρας, την Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας (έτος ιδρύσεως 1836), την Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (έτος ιδρύσεως 1840) και την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών (έτος ιδρύσεως 1952).
Η Μαρία Καποδίστρια-Δεσύλλα, υπήρξε μια σημαντική προσωπικότητα της Κέρκυρας. Γεννημένη στην Αθήνα το 1898, εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Κέρκυρα το 1928, μαζί με τις κόρες της από τον πρώτο της γάμο με τον Λουδοβίκο Σκάρπα, Ελένη και Δαρεία. Το 1931 παντρεύτηκε τον επιτυχημένο Κερκυραίο βιομήχανο Σταμάτιο Δεσύλλα. Ανέπτυξε πολύπλευρη δραστηριότητα, με ιδιαίτερα πολύτιμη προσφορά στον Ερυθρό Σταυρό. Μετά τον αιφνίδιο θάνατο του συζύγου της, τα Χριστούγεννα του 1956, ο οποίος ήταν εν ενεργεία Δήμαρχος Κερκυραίων, εξελέγη η ίδια Δήμαρχος στην πόλη της Κέρκυρας, και πρώτη εκλεγμένη γυναίκα Δήμαρχος στην Ελλάδα.
Το Μουσείο ιδρύθηκε το 1981 και για αρκετά χρόνια, λόγω έλλειψης πόρων και επιστημονικού προσωπικού, είχε μια δράση αρκετά περιορισμένη. Το 1998, με χορηγία της τότε Νομαρχίας Κερκύρας και με τη συμβολή του τότε Νομάρχη, κ. Ανδρέα Παγκράτη, ανακαινίστηκαν τρεις αίθουσες και επανεκτέθηκε η συλλογή του. Για την παραδοσιακή επτανησιακή αρχιτεκτονική του κτιρίου, τον κήπο και τη χαρακτηριστική διαμόρφωση των γύρω χώρων, το Υπουργείο Πολιτισμού το κήρυξε ιστορικό, διατηρητέο μνημείο το 1995.
Η σημαντική ετήσια χορηγία του Μεγάλου Ευεργέτη του Μουσείου, Κερκυραίου επιχειρηματία και κατοίκου Ελβετίας, κυρίου Χρήστου Φωκά, επέτρεψε στο Μουσείο από το 2007, να αναπτύσσει τις δράσεις του, αποκτώντας μια διαρκώς αυξανόμενη επισκεψιμότητα, ενώ φιλοξενούσε κάθε καλοκαίρι αξιόλογες εκδηλώσεις στον κήπο.
Το 2012, το Μουσείο έκλεισε προσωρινά για ανακαίνιση. Η ένταξη στο πρόγραμμα LEADER -υπό την εποπτεία της Αναπτυξιακής Επιχείρησης της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης- επέτρεψε στο Μουσείο να προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό και την αναδιαμόρφωση της μόνιμης έκθεσης και του περιβάλλοντος χώρου. Παράλληλα με την ανακαίνιση, το Μουσείο προχώρησε σε σημαντικές εργασίες για την ανάπτυξη του ερευνητικού και εκπαιδευτικού του χαρακτήρα, καθώς και σε ενέργειες δικτύωσης με άλλα μουσεία και πολιτιστικούς και πνευματικούς φορείς-αρχεία, που αφορούν το έργο και τη ζωή του Ι. Α. Καποδίστρια. Συγκροτήθηκε μια ερευνητική επιστημονική ομάδα, υπό την προεδρία του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Χρ. Λούκου, που σχεδίασε μία ψηφιακή πλατφόρμα διασύνδεσης τεκμηρίων από αρχεία και βιβλιοθήκες της Ευρώπης. Το Ψηφιακό Αρχείο είναι προσβάσιμο στην παγκόσμια κοινότητα μέσω της νέας ιστοσελίδας του Μουσείου. Το Ψηφιακό Αρχείο Ιωάννη Καποδίστρια και η ιστοσελίδα του Μουσείου δημιουργήθηκαν με χρηματοδότηση του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση και δημοσιεύτηκαν στο διαδίκτυο το 2016.
Τον Οκτώβριο του 2017 εγκαινιάστηκε το ανακαινισμένο Μουσείο Καποδίστρια – Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κύριο Προκόπη Παυλόπουλο, ο οποίος δήλωσε στην ομιλία του ότι “αποτελεί τη σημαντικότερη στιγμή” της πολιτικής του σταδιοδρομίας.
Το εκσυγχρονισμένο Μουσείο Καποδίστρια – Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών αναγνωρίζεται πλέον ως ένας σύγχρονος μουσειακός φορέας και σημαντικό τοπόσημο της Κέρκυρας, προσφέροντας υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, που η καθεμία επικουρεί στην εκπλήρωση του σκοπού του, δηλαδή στην διατήρηση, μελέτη και προβολή του έργου και της προσωπικότητας του Κυβερνήτη τόσο στο ειδικό, όσο και στο ευρύ και το διεθνές κοινό.
Δείτε επίσης
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
1979 Η Μαρία Καποδίστρια-Δεσύλλα δωρίζει την Κουκουρίτσα για την δημιουργία Μουσείου Καποδίστρια.
Η Μαρία Καποδίστρια-Δεσύλλα δωρίζει το κτήμα για την δημιουργία Μουσείου Καποδίστρια-Κέντρου Καποδιστριακών Μελετών.
Το 1978 η Μαρία Καποδίστρια-Δεσύλλα αποφάσισε να μετατρέψει την Κουκουρίτσα σε δημόσιο αγαθό, με σκοπό να δημιουργηθεί εκεί Μουσείο για τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Το επόμενο έτος δωρίζει την Κουκουρίτσα μαζί με προσωπικά αντικείμενα του Ιωάννη Καποδίστρια και κειμήλια της οικογένειας, σε τρεις, ιστορικής σημασίας, πολιτιστικούς φορείς της Κέρκυρας, την Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας (έτος ιδρύσεως 1836), την Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας (έτος ιδρύσεως 1840) και την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών (έτος ιδρύσεως 1952), με σκοπό να λειτουργήσει το Μουσείο Καποδίστρια και να στεγαστεί το Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών.
* φωτογραφία από τα εγκαίνια επετειακής έκθεσης για τον Καποδίστρια: από δεξία: Βιάρος Καποδίστριας, Μαρία Καποδίστρια – Δεσύλλα, Κωνσταντίνος Μούχας, Αγάθη Νικοκάβουρα, Κωνσταντίνος Δαφνής
1981 Ιδρύεται το Μουσείο Καποδίστρια – Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών
Ίδρυση Μουσείου Καποδίστρια – Κέντρου Καποδιστριακών Μελετών
Το Μουσείο Καποδίστρια – Κέντρο Καποδιστριακών Μελετών ιδρύθηκε το 1981, ένα χρόνο μετά το θάνατο της Μαρίας Καποδίστρια – Δεσύλλα. Η αρχική έκθεση περιορίζεται σε δύο αίθουσες του κτηρίου.
Οι τρεις συνιδιοκτήτες του Μουσείου, Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας και Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα συντήρησης του Μουσείου λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων και απευθύνονται ανεπιτυχώς σε διάφορους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για οικονομική ενίσχυση.
1995 Η Κουκουρίτσα το 1995 κηρύσσεται ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού.
Κήρυξη Κουκουρίτσας σε μνημείο
Το Μουσείο από το 1995 έχει κηρυχθεί, με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού (ΦΕΚ 893/τ.Β/30-10-1995), ιστορικό διατηρητέο μνημείο, με την επισήμανση ότι «…το συγκρότημα αποτελεί μιας ιδιαίτερης χάρης σύνολο, με καθαρή μορφολογία εξοχικής επτανησιακής αρχοντικής κατοικίας, όσο και το περιβάλλον τμήμα με τις διαμορφώσεις του (πέργκολες, κλιμακοστάσια, κιόσκια, κοβολάδα, κ.λ.π.) τα οποία δημιουργούν μια σύνθεση απόλυτης αρμονίας φυσικού και ανθρωπογενούς κάλλους».
1998 Μερική ανακαίνιση της Κουκουρίτσας και επανέκθεση του Μουσείου.
Μερική ανακαίνιση και επανέκθεση του Μουσείου
Ύστερα από αρκετές ενέργειες της τότε Διοίκησης του Μουσείου, εξασφαλίστηκαν κάποιες χρηματοδοτήσεις από το ΥΠ.ΠΟ. και από την τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κέρκυρας (επί Νομαρχίας Ανδρέα Παγκράτη), με αποτέλεσμα να ανακαινιστούν κατά τα έτη 2000-2003 τρεις αίθουσες και να επανεκτεθεί η συλλογή του Μουσείου, με την πρόθεση να αναπαρίσταται η ατμόσφαιρα μιας Κερκυραϊκής κατοικίας του 19ου αιώνα.
Τη μέριμνα για τις εργασίες ανακαίνισης είχαν ο τότε πρόεδρος της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών κ. Γιάννης Πιέρης, ο τότε πρόεδρος της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κερκύρας κ. Γιάννης Γραμματικός και η αείμνηστη αντιπρόεδρος της Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας, Τζίνα Βούλγαρη.
2007 Αναλαμβάνει ετήσια χορηγία ο Μεγάλος Ευεργέτης του Μουσείου, Κερκυραίος επιχειρηματίας, κάτοικος Ελβετίας, κύριος Χρήστος Φωκάς.
Αναλαμβάνει μια ετήσια σημαντική χορηγία του Μουσείου Καποδίστρια, ο Μέγας Ευεργέτης του, κ. Χρήστος Φωκάς
Από το έτος 2007, το Μουσείο λειτούργησε απρόσκοπτα χάρη στην πολύ σημαντική ετήσια χορηγία του Μεγάλου Ευεργέτη του, Κερκυραίου επιχειρηματία και μονίμου κατοίκου Ελβετίας κ. Χρήστου Φωκά.
Χάρη στην εν λόγω χορηγία του κ. Χρήστου Φωκά, κατέστη δυνατόν να ενταχθεί το Μουσείο στο πρόγραμμα LEADER και να ανακαινιστεί ριζικά.
2011 30 χρόνια λειτουργίας Μουσείου Καποδίστρια
Έκδοση αναμνηστικού Μεταλλίου για τα 180 χρόνια από το θάνατο του Ι. Καποδίστρια
Με τη συμπλήρωση 180 ετών από τη δολοφονία του Κυβερνήτη και 30 ετών από την ίδρυση του Μουσείου, τον Σεπτέμβριο του 2011, φιλοτεχνήθηκε στο Εθνικό Νομισματοκοπείο και κόπηκε σε 500 αντίτυπα, αναμνηστικό χάλκινο μετάλλιο, με τη μορφή του Ι. Α. Καποδίστρια, το οποίο συνοδεύεται από αριθμημένο πιστοποιητικό γνησιότητας.
Στη πρόσθια όψη εικονίζεται ο Ι. Α. Καποδίστριας, από μετάλλιο που φιλοτέχνησε ο Βαυαρός χαράκτης Konrad Lange (1806-1856) για τη σειρά μεταλλίων με μορφές της Ελληνικής Επανάστασης. Στην οπίσθια όψη εικονίζεται το οικόσημο της οικογένειας Καποδίστρια, το οποίο αποτελεί και έμβλημα του Μουσείου.
Στις 23 Σεπτεμρίου 2011, πραγματοποιήθηκε στην Αναγνωστική Εταιρία μια σημαντική ημερίδα, με τη συμμετοχή του πρέσβη της Ελβετίας κ. Lorenzo Amberg και του πρεσβευτή-σύμβουλου της Ρωσίας κ. EvgenyYukov, παρουσιάζοντας τη συμβολή του Ι. Α. Καποδίστρια στις ευρωπαϊκές χώρες που έδρασε την «επικαιρότητα» ορισμένων ιδεών του.
* Αναμνηστικό Μετάλλιο Μουσείου Καποδίστρια για τα 30 χρόνια λειτουργίας του
2012 Ριζική ανακαίνιση και επανασχεδιασμός λειτουργίας του Μουσείου, με ένταξη στο πρόγραμμα LEADER
Ένταξη στο Επενδυτικό Σχέδιο Leader και ριζική ανακαίνιση
Το Μουσείο Καποδίστρια ύστερα από την υποβολή σχετικής μελέτης, εντάσσεται στο Επενδυτικό Σχέδιο Τ.Π. του άξονα 4 του ΠΑΑ 2007-2013, προσέγγιση Leader, που εποπτεύεται από την Αναπτυξιακή Επιχείρηση της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η μελέτη, συνολικού προϋπολογισμού 193.000 €, προβλέπει τον εκσυγχρονισμό και την αναδιαμόρφωση του Μουσείου Καποδίστρια και του περιβάλλοντος χώρου του: «…ένα μικρό σε έκταση περιφερειακό μουσείο στην ενδοχώρα της Κέρκυρας μετατρέπεται σε πρότυπη πολιτιστική μονάδα, σύμφωνα με τις σύγχρονες εξελίξεις μουσειακού σχεδιασμού, και με δυνατότητες αυτόνομης λειτουργίας και εξυπηρέτησης επισκεπτών σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να λειτουργήσει ως σημαντικός πόλος έλξης πολιτιστικού τουρισμού».
2013-2015 Δημιουργία του Ψηφιακού Αρχείου Ιωάννη Καποδίστρια.
Δημιουργία Ψηφιακού Αρχείου Ιωάννη Καποδίστρια
Με χορηγία του κοινωφελούς ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση, ύψους 40.000€, συγκροτήθηκε και εργάστηκε μια ερευνητική επιστημονική ομάδα, υπό την προεδρία του ομότιμου καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Χρ. Λούκου, με σκοπό τη δημιουργία ενός ψηφιακού αρχείου – διαδικτυακού κόμβου για τον Ιωάννη Α. Καποδίστρια.
Το αρχείο αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, έναν οδηγό των βασικών αρχειακών ενοτήτων που αφορούν τη δράση του Ι. Α. Καποδίστρια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ψηφιοποιημένο το Καποδιστριακό Αρχείο των Γ.Α.Κ. Κέρκυρας, καθώς και έναν ψηφιακό κατάλογο ποικίλων τεκμηρίων που σχετίζονται με τον Ι. Α. Καποδίστρια, που περιλαμβάνει φωτογραφίες και σχετικό ιστορικό σχολιασμό.
Έτσι, το ψηφιακό Αρχείο, μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας, πραγματοποιεί την ευχή και το όραμα της δωρήτριας Μαρίας Καποδίστρια-Δεσύλλα «…να στεγάση εις το μέλλον το Αρχείον του Κυβερνήτου και ο,τιδήποτε άλλο έχει σχέσιν με την δράσιν του εις τον Ελληνικόν και Ευρωπαϊκόν χώρον, ώστε οι επισκέπται να σχηματίζουν σαφή εικόνα δια την προσφοράν του Καποδίστρια ως διπλωμάτου και ως Κυβερνήτου της Ελλάδος».
2016 Ιστοσελίδα Μουσείου Καποδίστρια
Το Μουσείο αποκτά τρίγλωσση ιστοσελίδα με πλήθος πληροφοριών για την ιστορία του και τον Ι. Καποδίστρια.
Η ιστοσελίδα δημιουργήθηκε με την χρηματοδότηση του Kοινωφελούς Iδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση στο πλαίσιο του Προγράμματος Ενίσχυσης Επιστημονικών Εταιριών 2016.
www.capodistriasmuseum.gr
2017 Εγκαίνια εκσυγχρονισμένου Μουσείου Καποδίστρια
Εγκαίνια εκσυγχρονισμένου Μουσείου
Το Μουσείο Καποδίστρια άνοιξε με εκσυγχρονισμένες υποδομές και νέες υπηρεσίες για το κοινό στις 15 Οκτωβρίου 2017. Τα εγκαίνια τέλεσε η Α.Ε. ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κος Προκόπης Παυλόπουλος, δηλώνοντας στην ομιλία του ότι “αποτελεί τη σημαντικότερη στιγμή της πολιτικής μου σταδιοδρομίας.”
Το Μουσείο αποτελεί πλέον έναν από τους σημαντικότερους επιστημονικούς και πολιτιστικούς φορείς του τόπου. Στο πλαίσιο της λειτουργίας του δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο για μάθηση, μελέτη και ψυχαγωγία, που απευθύνεται, χωρίς διακρίσεις, σε διαφορετικές ομάδες κοινού. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, έχει αναπτύξει ποικίλες υπηρεσίες, ειδικές δράσεις & προγράμματα, καθώς και στρατηγικές συνεργασίες. Συμπολίτες, φίλοι του Μουσείου, εταιρείες και φορείς στηρίζουν το μουσείο με χορηγίες και δωρεές αντικειμένων, ώστε να μπορεί ο φορέας να προσφέρει απρόσκοπτα τις υπηρεσίες του στο ευρύ κοινό και διαρκώς να εμβαθύνει στη διατήρηση της μνήμης, του έργου και των ιστορικών κειμηλίων που σχετίζονται με τον Ι. Καποδίστρια και την εποχή του.
* Τέλεση εγκαινίων ανακαινισμένου Μουσείου Καποδίστρια από τον Προέδρο της Δημοκρατίας, Κο Προκόπη Παυλόπουλο.
2022 Υποψήφιο Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2022
Το Μουσείο Καποδίστρια, το 2022, υπήρξε το μοναδικό ελληνικό μουσείο Υποψήφιο για το βραβείο European Museum of the Year Award (ΕΜΥΑ), του European Museum Forum, ένας θεσμός που τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
2023 Τιμώμενος φορέας από το Μουσείο Μπενάκη
Η Δ.Ε. του Μουσείου Μπενάκη επέλεξε να τιμήσει το Μουσείο Καποδίστρια για το 2023 ως αναγνώριση την πνευματικής του προσφοράς στην ελληνική περιφέρεια. Στις 23 Μαΐου 2023 το Μουσείο Μπενάκη τίμησε το Μουσείο Καποδίστρια σε ειδική εκδήλωση στο Μουσείου Μπενάκη – Ελληνικός Πολιτισμός, στο πλαίσιο εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων 2023.
